เรื่องฟัน เรื่องสำคัญสำหรับคุณแม่ๆ โดยเฉพาะเมื่อเจ้าตัวเล็กฟันเริ่มขึ้น การดูแลรักษาฟันให้สะอาดแข็งแรงเป็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ต้องใสใจเป็นพิเศษ เพราะหากปล่อยให้ฟันมีปัญหา หรือเจ้าตัวเล็กฟันผุขึ้นมาเมื่อไหร่ เรื่องราวจะกลายเป็นเรื่องใหญ่ทันทีเลยล่ะค่ะ
วันนี้ เรามีคำแนะนำดีๆ เกี่ยวกับการดูแลฟันสำหรับสมาชิกตัวน้อยๆ มาฝากกันค่ะ
การดูแลฟันในวัยเด็กนั้น เราให้ความสำคัญกับ 2 เรื่องหลักๆ คือ การเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับฟัน และการดูแลทำความสะอาดฟัน
การเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับฟัน สามารถทำได้ตั้งแต่ตอนคุณแม่ตั้งครรภ์ และระหว่างการให้นมบุตร เริ่มต้นกันตั้งแต่การคัดสรรอาหารทั้งสำหรับคุณแม่ และอาหารสำหรับทารกกันเลยค่ะ ส่วนนี้จะมีผลต่อการเสริมสร้างให้เจ้าตัวน้อยมีฟันที่แข็งแรง โดยคุณแม่ขณะตั้งครรภ์ และระหว่างการให้นมบุตร ควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ตามหลักโภชนาการและเน้นอาหารที่มีแคลเซี่ยมสูง เช่น นม ปลาตัวเล็กๆ ไข่ ผักใบเขียว เป็นต้น เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงให้กับกระดูกและฟัน
ต่อมา สำหรับในวัยทารก ซึ่งเป็นวัยที่ยังไม่มีฟันขึ้น เจ้าตัวเล็กควรได้รับนมแม่ซึ่งมีสารอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาของร่างกาย ทั้งการดูดนมแม่นั้นทารกยังได้รับความอบอุ่น และเกิดการพัฒนาทางด้านอารมณ์ที่ดีอีกด้วย กระนั้น แม้ว่าฟันจะยังไม่ขึ้น แต่คุณพ่อ คุณแม่ก็จำเป็นต้องทำความสะอาดช่องปากให้กับลูกน้อยด้วยเช่นกันนะคะ เพราะในน้ำนมก็มีน้ำตาลซึ่งจะเป็นอาหารให้กับเชื้อโรคในช่องปาก หากไม่ทำความสะอาด เชื้อโรคก็จะสะสมมากขึ้นๆ ปรากฏเป็นฝ้าขาวที่ลิ้น เกิดแผลในช่องปาก และทำให้ทารกป่วยได้ง่าย
การทำความสะอาดฟันในระยะนี้ ทำได้ง่ายๆ เพียงแค่ให้ทารก ดูดน้ำตามหลังการดื่มนม และเช็ดช่องปากทารกให้สะอาดด้วยการเอาผ้าก็อส หรือสำลีสะอาดชุบน้ำต้มสุก พันปลายนิ้ว เช็ดกระพุ้งแก้ม สันเหงือกและลิ้นให้ทั่ว เวลาเช็ดคุณพ่อ คุณแม่อย่าเครียดนะคะ เล่นกับลูกไปด้วย เด็กส่วนใหญ่จะไม่ชอบให้เช็ด ต้องเล่นไปด้วย แนะนำให้ทำทุกครั้งที่ดื่มนมเสร็จค่ะ จะทำให้ลูกเกิดความเคยชิน และเรียนรู้ว่าดื่มนมเสร็จต้องเช็ดช่องปาก พอฟันขึ้นการแปรงฟันจะได้ไม่เป็นเรื่องที่ยุ่งยากอีกต่อไป
เมื่อฟันขึ้นใหม่ๆ คุณพ่อคุณแม่อาจตื่นเต้น แต่คุณพ่อ คุณแม่ต้องระวังเรื่องความสะอาดมากขึ้น โดยหาแปรงสีฟันที่เป็นยางหรือซิลิโคนมาให้เด็กกัดเล่นก็ได้ โดยคุณพ่อคุณแม่ยังคงต้องเช็ดฟันที่ขึ้นให้สะอาดเป็นประจำด้วยนะคะ ในช่วงนี้ หากพบว่าฟันลูกชิดกันมากก็อาจจะต้องปรึกษาแพทย์ในการใช้ไหมขัดฟันด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อฟันกรามน้ำนมขึ้นแล้ว ก็ควรที่จะใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอทุกวัน อย่างน้อยวันละ 1 ครั้งก่อนนอนค่ะ
เด็กจะเริ่มมีฟันน้ำนมซี่แรกขึ้นตอนอายุ 6 เดือน และขึ้นจนครบตอนอายุประมาณ 2 ขวบครึ่ง หลังจากนั้น ฟันน้ำนมจะทยอยหลุดออกไปเองหากตำแหน่งของหน่อฟันแท้อยู่ตรงกับฟันน้ำนมซี่นั้น และจะขึ้นจนครบเมื่อประมาณอายุ 25 ปีค่ะ ดังนั้นเด็กจะมีระยะฟันที่เรียกว่า “ฟันผสม” อยู่ในช่วงอายุระหว่าง 2-3 ปี จนถึง 12-15 ปีค่ะ
สิ่งสำคัญอีกอย่างที่คุณหมอแนะนำ คือ เรื่องอาหาร เมื่อเด็กโตขึ้นร่างกายย่อมต้องการอาหารเพิ่มขึ้นนอกเหนือจากนมที่รับประทานมาแต่แรกเกิด เพราะฉะนั้นคุณพ่อคุณแม่ต้องปลูกฝังอุปนิสัย “ไม่ติดหวาน” กับลูกด้วย เพราะนอกจากจะทำให้ฟันผุง่ายแล้ว ยังทำให้เกิดโรคอ้วนตามมาอีกด้วยค่ะ หากเราปลูกฝังอุปนิสัยที่ถูกต้องให้กับลูกของเราตั้งแต่วัยเด็กแล้วโอกาสเกิดฟันผุ หรือต้องสูญเสียฟันก่อนกำหนดก็จะลดน้อยลงไป
เอาล่ะค่ะ ได้ทราบกันแล้ว ถึงวิธีดูแลฟันของเจ้าตัวเล็ก คงช่วยให้คุณพ่อคุณแม่ ดูแลฟันของเจ้าตัวเล็กกันได้อย่างถูกวิธี จะได้มีสุขภาพฟันที่ดี แข็งแรง และสร้างเสริมลักษณะนิสัยที่ดีให้กับเด็กๆ ในระยะยาวนะคะ
Life Center Thailand 